Haberler

UHK tarafından Şalıurfa'da gerçekleştirilen "2019 Yılı Hububat Sektörel Değerlendirme Paneli'ne katılan TOBB Ticaret Borsaları Konsey Başkanı ve KTB Başkanı Hüseyin Çevik, stratejik ürün olan buğdayda ekim alanlarının azaldığının belirterek sürdürülebilir bir hububat tarımı için nitelikli ve stratejik üretimin esas alınması gerektiğine dikkat çekti.

UHK 2019 Hububat Paneli

Ulusal Hububat Konseyi (UHK) tarafından "2019 Yılı Hububat Sektörel Değerlendirme Paneli" Şanlıurfa'da gerçekleştirildi. Şanlıurfa Ticaret Borsası ev sahipliğinde gerçekleşen panelde buğday ekim alanlarındaki daralmaya bir kez daha dikkat çekilerek, arz güvenliğinin olmadığı bir ortamda tüketicinin korunmasından ve gıda güveliğinden bahsedilemeyeceğinin altı çizildi.

Panele, Tarım Orman Bakan Yardımcısı M. Hadi Tunç, TOBB Ticaret Borsaları Konsey Başkanı ve Konya Ticaret Borsası Başkanı Hüseyin Çevik, Şanlıurfa Ticaret Borsası Başkanı Mehmet Kaya, Karatay Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Bayram Sade, MO Genel Müdür Yardımcısı Cihan Soyalp, Ulusal Hububat Konseyi Başkanı Özkan Taşpınar, akademisyenler, UHK Yönetim kurulu üyeleri, üreticiler, sanayiciler ve çok sayıda tarım paydaşı katıldı.

Medeniyetin, tarımın, buğdayın ilk başladığı yer olarak kabul edilen Göbeklitepe'nin bulunduğu Şanlıurfa'da; '2019 Yılı Hububat Sektörel Değerlendirme Paneli'ne katılmaktan büyük mutluluk duyduğunu belirten Konya Ticaret Borsası Başkanı ve TOBB Ticaret Borsaları Konsey Başkanı Hüseyin Çevik, tarım ve gıdanın, stratejik sektör olarak ulusal güvenlik kadar değer kazandığını söyledi.

ÇEVİK: NİTELİKLİ VE STRATEJİK ÜRETİM ESAS ALINMALI

"Ülkemiz açısından ise tarım arazilerimizin yüzde 75'ini kaplayan hububat ürünleri, bitkisel ve hayvansal üretimimizin omurgasını oluşturmaktadır" diyen Çevik, şunları kaydetti: "Ancak hububat üretimimizde riskli bir durum mevcuttur. Özellikle buğday üretiminden kaçış endişe oluşturacak boyutlara doğru gitmektedir. 2018-2019 ekim sezonunda buğday ekim alanları % 3 dolayında azalarak, üretim 19 milyon ton seviyelerinde kaldı. Artan nüfusu, gıda güvenliğini ve tohumluk miktarını da dikkate aldığımızda ülkemiz her yıl en az 20-21 milyon ton buğday üretmek zorundadır. Üreticiyi buğday ekimine yeniden yönlendirmek için desteklemeler başta olmak üzere yeni teşviklere ihtiyaç vardır. Sayın Cumhurbaşkanımız Recep Tayyip Erdoğan'ın, hububat alım fiyatlarını yüzde 30 arttırması üreticiyi sevindirmiş, artan fiyatlarla nefes almıştır. Kilo başına 5 kuruş olan buğday destek priminin 10 Kuruş'a yükseltilmesi de olumlu bir düzenlemedir. Fakat bunun bölgesel olarak yeterli yağış altında, sulu/ kurak farklılıklar, maliyetler dikkate alınarak yeniden ele alınması ve bu destek miktarının kiloda 25-35 kuruş seviyelerine yükseltilmesi gerekmektedir. Ürün desteği yanında alan desteği de verilmelidir. Tarım destekleme takvimi de 1 Ocak yerine, tarımsal üretim süreçleri ile uyumluluğu açısından 1 Ekim olarak yeniden düzenlenmelidir. 2020 yılı itibariyle tarıma ayrılan kaynakların toplamı 33,4 milyar TL. Tarım sektörü açısından önemli olan bu kaynağı verimli kullanmaktır. Sürdürülebilir kendini yenileyen bir destekleme modeli oluşturulmalı, planlamalar yapılmalıdır. Ülkemizde buğdayda esas sorun üretim değil, kalite sorunudur. Bu olgunun çözümü ancak tüm tarım paydaşlarının birlikte hareket etmesiyle mümkündür. Kalitenin temelinde nitelikli tohumluk kullanımı da önem arz etmektedir. Verim ve kaliteyi olumsuz yönde etkileyen süne, hastalık ve yabancı otla mücadele sürdürülmelidir. Verimliliği arttıran, maliyetleri düşüren ve ekonomik ölçekte üretim yapma imkanı sunan arazi toplulaştırması da hızlandırılmalıdır."

Buğdaya dayalı mamul madde ihracatının giderek arttığını ve buna bağlı olarak kaliteli buğday ihtiyacı ortaya çıktığını belirten Çevik, bu nedenle ithalatın yapıldığını ifade etti. Türkiye'de, 1.437 adet un, yem, makarna, irmik, bulgur, bisküvi, çeltik ve nişasta fabrikasının faal olarak çalıştığına dikkat çeken Çevik, "Ülkemiz, dünya ticaretinde söz sahibi ve net ihracatçı konumundadır. Her yıl yaklaşık 3.5 milyon ton un (dünya'da birinci), 1 milyon ton makarna, 250 bin ton bulgur ve 250 bin ton diğer ürünler olmak üzere toplam 5 milyon ton civarında buğdaya dayalı işlenmiş ürün ihraç etmekteyiz. Dinamik yapıdaki sektör dünyanın her tarafına un, makarna, bisküvi pazarlamak için özveri ile çalışmaktadır" dedi. "Sürdürülebilir bir hububat tarımı için nitelikli ve stratejik üretim esas alınmalıdır" vurgusu yapan Çevik, sözlerini şöyle tamamladı: "Tarım sektörü de aynen sanayi sektörü gibi kendisini rekabete hazırlamak zorundadır. Unutmamak gerekir ki; tarımın ihmalinin sonucu, dışa bağımlılıktır. Tarımın anavatanı olarak 'Büyük ve Güçlü Türkiye' hedefiyle Cumhuriyetin 100. Yıldönümü olan 2023 yılına yaklaşırken, gıda güvenliği ve pazarlaması ile küresel bir güç olmalıyız."

KAYA: SORUNLAR ÇÖZÜME KAVUŞTURULMALI

Şanlıurfa Ticaret Borsası Başkanı Mehmet Kaya da, "Hem çiftçimizin sorunlarını hem ekim alanları sorularını ortak bir şekilde çözüme kavuşturmak, ilimiz, ülkemiz, çiftçimiz, sanayicimiz, tüccarımız açısından sektörü daha ileriye götürebilmek için yapılması gerekenleri yetkili kişilerle, hocalarla burada tartışacağız. Sektörde hem enerji bakımından hem de sulanma bakımından sıkıntılar yaşanıyor. Bunların çözüme kavuşturulması, Bakanlığın bu noktası desteklerini arttırması gerekmektedir. Ayrıca çiftçinin girdi maliyetleri yüksek. Bu noktada neler yapılabileceğini toplantı sonunda öneriler şeklinde hazırlayıp Bakanlığa ileteceğiz" diye konuştu.

TAŞPINAR: DESTEKLEMELER ARTTIRILMALI

UHK Başkanı Özkan Taşpınar, buğdayın yoğun bir üretiminin sağlanabilmesi için desteklerin arttırılması gerektiğine dikkat çekti. Havza bazlı destekleme modelinin mutlaka çalıştırılması gerektiğini ifade eden Taşpınar, şunları söyledi: "Çiftçilerimiz getirisi daha yüksek olan ürünleri ekmekte ve bu nedenle buğday ekim alanları azalmaktadır. Bu nedenle desteklerin artırılarak özellikle hububat üretiminin ülke genelinde arttırılmalı."

"Tarım arazilerimiz de çok önemli dereceler de bir daralma meydana gelmektedir" diyen Taşpınar, "Bu, sadece inşaat yapmakla daralmıyor, sel felaketleri ve arazinin ekilemez duruma gelmesi gibi problemlerin de yaşanması arazilerin daralmasına neden oluyor. Nüfus oranı sürekli artış gösterirken, tarım arazileri de buna karşı azalıyor. İlerideki süreçte milletin karnını doyurabilmesi için kesinlikle betonlaşmanın karşısında durmalıyız. Bu konu ile ilgili Bakanlığımız birinci sınıf tarım arazilerinde inşaatların yapılmaması için önlem alıyor" ifadelerini kullandı.

Moderatörlüğünü KTO Karatay Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Bayram Sade ve UHK Başkan Yardımcısı Yaşar Serpi'nin yaptığı panele konuşmacı olarak; Türkiye Un Sanayiciler Federasyonu Başkanı Eren Günhan Ulusoy, Türkiye Yem Sanayicileri Birliği Başkanı M. Ülkü Karakuş, Türkiye Ürün İhtisas Borsası Başkanı Ali Kırali, İK Tarım Üssü İsmail Kemaloğlu, TMO Genel Müdür Yardımcısı Cihan Soyalp, Ziraat Bankası Tarım Politikaları Bölüm Başkanı Ferhat Paşmaf, UHK Danışma Kurulu Üyesi Prof. Dr. Süleyman Soylu, Harran Üniversitesi Ziraat Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. İrfan Özberk, Şanlıurfa Ticaret Borsası Adına Prof. Dr. Turan Binici katıldı.